ISPCONFIG-3 İlk Ayarlar ve Domain Oluşturma

ISPCONFIG yazı serimizin ilk adımı olan Ubuntu 18.04 Kurulumu ile sunucumuzun işletim sistemini kurduk, sonrasında ISPCONFIG-3 Mükemmel Web Sunucusu yazımızda ISPCONFIG kurulumumuzu gerçekleştirdik, artık tamamen fonksiyonel bir web sunucumuz var.

Haydi ilk kurulum ayarlarını yapalım ve ilk web sitemiz olacak olan http://www.benimsitem.com adresini yayınlamaya başlayalım. 🙂

Bu rehberde;

• Sunucu FQDN adresimiz : server1.fscteknoloji.com
• NS Sunucularımız : ns1.server1.fscteknoloji.com ve ns2.server1.fscteknoloji.com <–NS adresleri kurulum esnasında tanımladığınız sunucu ismi üzerinden ISPCONFIG tarafından otomatik olarak oluşturulur.
• Sunucu LAN ip adresimiz : 192.168.1.245
• Sunucu WAN ip adresimiz : 212.252.119.3

Rehberde anlatılan uygulamalarda, bu bilgileri kendi bilgileriniz ile değiştirmeniz gerekmektedir.

1- Sunucu IP Adreslerini Tanımlama

ISPCONFIG kurulumu sonrasında ilk yapmanız gereken şey sunucunun WAN yani internette kullanacağı sabit ip adresini tanımlamak olmalıdır, bunu yapabilmeniz için de internet servis sağlayıcınızdan statik ip almış olmanız gerekiyor.

Asla hiç bir şart altında dynds gibi dinamik ip adreslerini isme çeviren servisleri kullanmayın, mutlaka ve mutlaka en az 1 statik ip adresiniz olmak Z-O-R-U-N-D-A.

Browser’ımızda http://192.168.1.245:8080/ adresini çağırarak, kurulum sırasında oluşturduğumuz kullanıcı adı ve şifre ile ISPCONFIG paneline giriş yapıyoruz.

Sırasıyla:

-System

-Server IP Addresses butonlarına tıklıyoruz.

Bu ekrana girdiğimizde ISPCONFIG sunucunun LAN ip adresini zaten tanımış oluyor, bizim yapmamız gereken şey sunucuya WAN ip adresini tanıtmak.

Add new IP Address butonuna tıklıyoruz.

• Server : server1.fscteknoloji.com
• Client : Boş
• Type : IPv4
• IP Address : 212.252.119.3 — Siz kendi WAN ip adresinizi girin.
• Oluşturacağımız site : http:/www.benimsitem.com

şeklinde bilgileri girdikten sonra Save butona basarak kaydediyoruz.

Sunucuda yaptığımız her değişiklikten sonra sağ üst köşede kırmızı bir yuvarlak içerisinde bazı rakamların çıktığını göreceksiniz.

Bu sunucunun yaptığımız değişiklikleri ilgili konfig dosyalarına yazdığını gösteriyor. Bu rakamlar tamamen kaybolduğunda yaptığımız değişiklikler ilgili konfig dosyalarına yazıldı ve aktive edildi anlamına gelir. Bir değişiklik yaptıktan sonra diğerine geçmek için rakamların kaybolmasını beklemenize gerek yoktur.

Bu adımı tamamladıktan sonra sunucumuz artık LAN ve WAN ip adreslerini tanıyor. Bir sunucuya birden fazla WAN adresi tanımlayabilirsiniz ancak bunu yapabilmeniz için sunucunuzun PfSENSE veya Zentyal benzeri bir Gateway/Firewall arkasından internete çıkıyor olması gerekiyor.

2- Client/Müşteri Tanımlama

Yönetim panelinin üst kısmında bulunan “Client” butonuna ardında da “Add new client” seçeneğine tıklıyoruz

Müşteri formunu doldurarak Save butona basıyor ve kaydediyoruz. Müşteri formu çok standart bir form ve müşterinize ait temel bilgileri dolduruyorsunuz, bu nedenle çok detayına girmek istemedik.

3- DNS Kaydı Oluşturma

DNS – Domain Name Server (Etkialanı İsim Sunucusu), DNS en temel anlatımı ile web sitelerini barındıran sunucuların ip adreslerini isme çeviren sistemdir.

Örneğin: google’ı hepimiz biliyoruz, ve arama motoruna ulaşmak için yazdığımız adres http://www.google.com.tr, google.com.tr domain yani etki alanı, bu etki alanı dünya üzerinde herhangi bir konumdaki 172.217.169.195 sunucusu tarafından yayınlanıyor, browser’ınızda adres satırına 172.217.169.195 yazıp enter tuşuna bastığınızda google.com.tr adresinin açıldığını göreceksiniz.

IP Adresleri karışık ve ezberlemesi zor olduğu için daha akılda kalıcı bir yöntem olan isimlendirme kullanılmaktadır, işte DNS tam olarak burada devreye giriyor, web sunucusu üzerinde belli DNS bölgeleri oluşturarak web sitemizin sahip olduğu ip adresini isme çeviriyor. Tek bir web sunucusu donanım ve internet bağlantısı özelliklerine göre 300’ün üzerinde web sitesini yayınlayabilir.

Bir çok DNS kayıt tipi/bölge bulunmakta, ISPCONFIG kolay kullanımı sayesinde temel bölgeleri bizim için otomatik oluşturuyor, ancak yine de merak edenler için tüm listeye ve hangi bölgenin ne iş yaptığı bilgisine http://www.hosting.com.tr/bilgi-bankasi/dns-kayit-tipleri-mx-a-cname-ve-txt-ne-demektir/ adresinden ulaşabilirsiniz.

ISPCONFIG ile bir web sitesi yayınlamak için öncelikle DNS kaydı oluşturmamız gerekiyor, burada dikkat etmeniz gereken konu DNS kayıtları WAN ip adresi üzerinden oluşturulur, sunucuzun LAN ip adresi üzerinden oluşturmanız durumunda domain’inizi yönlendirdiğinizde çalışmayacaktır. LAN üzerinde DNS oluşturma işlemi çoğunlukla INTRANET (kapalı devre internet sistemi) için kullanılan bir özelliktir, ancak INTRANET şu an bizim konumuz değil o nedenle bu konuya değinmiyoruz.

DNS kaydı oluşturmak için, panelin üzerinde bulunan DNS butonuna ardından da “Add new DNS zone with wizard” butonuna tıklıyoruz.

ISPCONFIG içerisinde bulunan bu sihirbaz temel DNS bölgelerini bizim için otomatik olarak oluşturacak ve bizi iş yükünden kurtaracak, sihirbaz harici kendiniz de manuel olarak DNS bölgeleri oluşturabilirsiniz ancak bu başka bir rehber’in konusu olacak 🙂

Sihirbaz formunu ekran görüntüsünde olduğu gibi dolduruyoruz, burada Client seçmek zorunda değilsiniz fakat DNS tanımlamadan önce müşterilerinizi tanımlar ve burada oluşturduğunuz siteleri müşteriler ile eşleştirir iseniz, yönetim açısından çok daha başarılı olacaktır.

Dikkat etmeniz gereken bir diğer konu ise DNS kaydının WAN ip adresinizi işaret ediyor olması zorunluluğu, IP Address bölümüne tıkladığınızda ISPCONFIG otomatik olarak sunucu üzerinde tanımlı ip adreslerini listeler, listeden seçim yapabilir veya elle manuel olarak ip adresi girebilirsiniz, kesinlikle listede olmayan bir ip adresi girmeyin.

Formu doldurduktan sonra Create DNS-Record butonuna basıyoruz ve ISPCONFIG bizim için temel DNS kayıtlarını oluşturuyor.

Artık DNS kayıtlarımız hazır, web sitemizi tanımlayabiliriz.

4- Web Sitesi Oluşturma

Panelin üzerinde bulunan, Sites butonuna ardından da Add new website butonuna tıklıyoruz.

Formu yukarıdaki gibi dolduruyoruz.

Dikkat Etmeniz Gerekenler ;

• IPv4-Address alanı mutlaka ve mutlaka sunucuzun LAN ip adresi olmak zorundadır. İnternette yayınlanan bazı rehberlerde bu bölümün WAN ip adresi olması gerektiği şeklinde açıklamalar var ancak bunun nedeni rehber için kullandıkları sunucunun arada modem,router,gateway olmaksızın direkt olarak internete çıkıyor olması, bunun için de METRO sınıfı bir bağlantıya ihtiyacınız var, çok pahalı olmasından dolayı çoğumuzun evinde (hatta hiç kimsenin) METRO sınıfı bağlantı yok, bu nedenle de bir modem arkasından internete erişiyoruz. Bu durumda bizim web sitesi ip adresi tanımımız sunucunun LAN adresi olmak zorundadır.
• Harddisk Quota : bu alanın default değeri -1 yani sınırsızdır, ancak biz örneğimizde sitenin disk üzerinde kullanabileceği maksimum alanı 1024MB yani 1 GB olarak sınırladık. Siz de MB cinsi üzerinden istediğiniz sınırı koyabilir veya -1 ile sınırsız tanımlayabilirsiniz.
• Traffic Quota : Harddisk Quota ile aynı mantığa sahiptir fakat sitenin kullanacağı bant genişliğini belirler, ziyaretçiler sitenizi her görüntülediğinde internet hattınızda Upload trafiği oluşur, bu ayar sayesinde yayınladığınız sitenin aylık internet kullanımını kısıtlayabilirsiniz. Hosting firmalarının sattığı paketlere baktığınızda aylık trafik kotası olduğunu göreceksiniz, işte o kota bu alandan ayarlanıyor 🙂 Kota dolduğunda o ayın sonuna kadar siteye ulaşmaya çalışanlar kota aşımı mesajı ile karşılaşıyor ve site içeriği görüntülenmiyor.
• CGI,SSI,PERL,Ruby,Python,SuEXEC neden işaretli?: Çünkü neden olmasın? 🙂 ticari amaçla site yayınlıyorsanız yani hosting firmaları gibi sunucunuzdaki alanı satıyorsanız, müşterinizin hangi web programlama dilini bilmenizin bir yolu yok, o nedenle de tüm modülleri aktif ediyoruz ki, müşterimiz sürekli şunu açarmısınız, şu özelliği eklermisiniz gibi ticketlar açarak kendi de vakit kaybetmesin bize de iş yükü oluşturmasın.
• Auto-Subdomain : bu seçenek yayınlanan siteye subdomain ekleme işleminin nasıl yapılacağına dair temek ayarı barındırır, *,www. veya none olarak belirleyebilirsiniz, şimdilik none olarak kaydedelim, başka bir rehber yazımızda Subdomain konusuna ayrıca değineceğiz.
• SSL ve Let’s Encrypt SSL : bu seçenekleri şimdilik boş bırakıyoruz ileride başka bir rehber yazımızda değineceğiz.
• PHP : burada standart olarak, PHP-FPM seçmemiz gerekiyor, ISPCONFIG kurulum rehberimizden hatırlayacağınız üzere FPM paketi halen en iyi ve en hızlı PHP paketi.
• Active : bu seçeneği işaretlemezsek site hiç bir zaman yayına girmeyecektir.
• Son olarak Save butonuna basarak web sitemizi tanımlıyoruz.

Sunucunun değişiklikleri kaydetmesi 1-2 dakika kadar sürecektir, bu sürenin sonunda browser’ımızı açarak http://192.168.1.245/ adresini çağırdığımızda default ISPCONFIG karşılama sayfası açılacaktır.

Hatırlayacağınız üzere oluşturduğumuz site http://www.benimsitem.com, bu domain gerçekte var olmadığı için bundan sonraki testlerimizi windows’u kandırarak gerçekleştireceğiz 🙂

Ancak gerçekte satın aldığınız ve var olan bir domain üzerinden tanımlama yapmış iseniz bu adımları tamamladıktan sonra yapmanız gereken şu :

• Domaininizin yönetim paneline girin (Domain satan tüm sağlayıcılar satın alma yaptığınızda size bir yönetim paneli verirler)
• NameServer yönetimi veya DNS yönetimi bölümüne gidin
• İsim Sunucuları veya NameServers bölümünde birinci alana ns1.server1.fscteknoloji.com ikinci alana ns2.server1.fscteknoloji.com yazarak kaydedin.Burada kullanılan server1.fscteknoloji.com adresi bizim rehber için oluşturduğumuz örnek adrestir, sizin sunucunuzu kurarken kullandığınız FQDN ismini kullanmanız gerekiyor.
• NS adreslerini kaydetmenizin ardından 4 ile 48 saat arasında, kayıtlar dünya çapındaki tüm DNS sunucularında çözülebilir olacak yani 4 ila 48 saat arasında web sitenize kendi sunucunuz üzerinden erişebiliyor olacaksınız.

Gelelim windows’u kandırarak LAN üzerinde bu domain gerçekten varmış gibi nasıl test yapabileceğimize. Host dosyanıza gerekli eklemeleri yapmadığınız sürece LAN üzerinde web sitenize domain ile erişemezsiniz.

Tüm işletim sistemlerinde hosts adında bir dosya bulunur, bu dosya Mac OSX ve Linux işletim sistemlerinde /etc/hosts altında Windowsda ise “C:\Windows\System32\drivers\etc” konumunda bulunur, bu dosya Windows tarafından koruma altındadır ve direkt olarak bulunduğu konumda değiştiremezsiniz.

C:\Windows\System32\drivers\etc içerisinde bulunan, hosts dosyasını masa üstünüze kopyalayın, masa üstüne kopyaladığınız hosts dosyasına sağ tuş ile tıklayın ve özellikler seçeneğine tıklayın, açılan pencerede seçili olan Salt Okunur seçeneğinin tikini kaldırın ve Tamam tuşuna basın.

Masa üstünüzde bulunan hosts dosyasını not defteri veya notepad++ gibi bir editör ile açın.

Dosyanın en alt satırına şu satırı ekleyin :

192.168.1.245 benimsitem.com

Dosyanız şu şekilde görünmeli;

Dosyayı kaydedin ve kapatın, dosyaya sağ tuş ile tıklayın, özellikler, Salt Okunur seçeneğini yeniden işaretleyin ve Tamam butonuna basarak değişiklikleri uygulayın.

Masa üstünüzdeki hosts dosyasını yeniden C:\Windows\System32\drivers\etc içerisine kopyalayın. Bu işlemden sonra bilgisayarınızı yeniden başlatmanız gerekmez.

Kontrol etmek için bir ms-dos penceresi açın(Başlat’a tıklayın ve cmd yazarak enter tuşuna basın), aşağıdaki komutu çalştırdığınızda ;

ping benimsitem.com

yanıtın sizin sunucunuzun LAN ip adresinden döndüğünü göreceksiniz.

Browser’ınızdan http://www.benimsitem.com adresini çağırdığınızda da yine ISPCONFIG default index sayfası gelecektir.

Hayırlı olsun, kendinize ait ISPCONFIG sunucunuz üzerinde ilk web sitenizi yayınladınız.

Sevgiler 🙂

fsc

1996 Yılından bu yana Yurtiçi ve Yırtdışında Bilişim Sektörü’nde hizmet veriyor. Network, Ağ Güvenliği, Linux, Windows sunucular ve bir çok programlama dilinde uzman.

Teknoloji, işini karmaşık göstererek kendini Süpermen olarak tanıtma sevdalısı megalomanyakların gösterdiği/anlattığı kadar karmaşık değil, yapamazsın dedikleri her şeyi yapar, anlamazsın dedikleri her şeyi anlarsınız, yeter ki kendinize inanın ve güvenin.